Ademen zou zonder problemen of zonder nadenken moeten verlopen. Als dat zo is, dan sta je niet eens stil bij het ademen. Het is dan een automatisch proces. Pas als het ademen niet meer als vanzelf gaat, valt het op, dat ademen best ingewikkeld kan zijn. Focus leggen om te ademen door de buik is niet een eerste insteek. Meestal wordt het ademen dan nog ingewikkelder dan het al is. De adem passief ervaren heeft de voorkeur. Ervaar vervolgens via ontspanning, dat het ademen van nature al vanzelf kan verlopen.
Dysfunctioneel ademen
Verloopt het ademen niet automatisch en ervaar je klachten als kortademigheid, duizeligheid, ademnood, gespannenheid, bonzend hart, snel en diep ademen, steken in de zij of borst, dan kan het zijn dat er sprake is van dysfunctioneel ademen. Het ademproces verloopt niet meer functioneel. Het ademen belemmert je en je hebt er last van.
Problemen met ademen kunnen ontstaan door stress, spanning, werkdruk, deadline, tijdsdruk, emoties of angst. Je haalt vaker, sneller en oppervlakkig adem via je borst. Dit kan bij iedereen in meer of minder mate aanwezig zijn, maar het wordt pas een probleem als de ervaren klachten niet meer neutraliseren, maar blijven bestaan en gaan behoren tot je leefpatroon. Er is geen balans meer aanwezig.
Dit patroon is te doorbreken door bewust te zijn van de spanning. Daarnaast door ook bewust te focussen op ontspanning. Ontspanningsoefeningen worden dan als prettig en effectief ervaren. Het helpt om stress/spanning los te laten en helemaal de rust te vinden. Vaak resulteert het in verlagen van je bloeddruk, verbetering van de nachtrust, krijg je meer energie en je conditie verbetert. Met als conclusie dat men zich over het algemeen een stuk vitaler voelt.
Adem en ontspanningstherapie (AOT)
Als het ademen dysfunctioneel verloopt dan kan de logopedist je helpen de ademing weer functioneel te laten verlopen. Men heeft het vaak over ademen via de buik, dat gaat niet vanzelf. De logopedist heeft technieken, oefeningen en handgrepen om je te leren hoe je kan oefenen om resultaat te behalen. Zo leer je om balans te vinden tussen activiteit en rust.
De volgende oefeningen beschrijven stap voor stap hoe je tot ontspanning kan komen.
Oefening "luchtbel"
Luchtbel gaat over een plaats waar je je prettig voelt en graag zou willen zijn. Bijvoorbeeld een mooi zonnig strand, kabbelend beekje of bosrijke omgeving. Je zult ontdekken dat de stressgevoelens en/of de onrust verminderen.
Oefening "ontspanning door spanning"
Deze oefening leert je je lichaam te scannen van voeten via billen naar je nek tot aan je hoofd. Door je spieren aan te spannen en te ontspannen gaat je ademhaling langzamer verlopen. Na afloop voel je je meer ontspannen dan voor je aan de oefening begon.
Hoe nu verder?
Merk je dat het ademen niet meer vanzelf gaat en dat je klachten ervaart tijdens functioneren, spreken of zingen. Of hoor je van je omgeving dat je adem opvallend, hoorbaar of anders verloopt. Of ben je benieuwd naar welke oefeningen er nog meer zijn? Neem dan contact op voor advies of begeleiding.
